هدف از این تحقیق بررسی مهارت تفکر انتقادی و عوامل بستر ساز تفکر می باشد.
تفكر انتقادي به صورتهاي ديگري هم بيان شده است، از جمله « اتخاذ ديدگاه هوشيارانه و با دقت و ظرافت در برابر عقايد و ادعاهاي ديگران »و نيز «فرايند تحليل عقايد براي فهم اعتبار و سودمندي آن». به عبارت ديگر، تفكر كننده انتقادي به جاي اينكه بطور بياختيار، افكار و عقايد ديگران را بپذيرد، خود، عقايد و اعتقاداتش را شكل ميدهد و بطور خلاق، راه حل مشكلاتش را مييابد. به هر حال، فرايند تفكر انتقادي را ميتوان شامل: يادآوري حقايق، بكارگيري منطق، طرح سؤالات كليدي، ايجاد يك تصور ذهني و تجزيه و تحليل تمامي اطلاعات دانست (حسيني و بهرامي، 1381، 21).
مهارت تفکر انتقادي يعني شک مقدس داشتن. بدين مفهوم که در پديده ها شک کنيم اما در آن شک باقي نمانيم و با استفاده از تفکر خلاق راههاي بهتري را نيز جستجو کنيم. ابراز عقيده و ارزشيابي کنيم قوه تجسم داشته باشيم تصميم گيري کنيم و مسائل را حل کنيم.
عوامل بستر ساز تفكر
الف) دانش
اگر فرد درباره چيزي كه ميخواهد بيانديشد ادارك يا دانشي نداشته باشد قادر به تفكر و تجزيه و تحليل آن موضوع نخواهد بود و همين دليل درباره هر موضوعي كه ميخواهيم در كلاس از اين روش استفاده كنيم بايد دانش آموزان راجع به آن اطلاعاتي داشته باشند و در غير اين صورت لازم است اين اطلاعات يا منابع و راههاي كسب آنها را به شاگردان بگوييم و با آنها آشنا كنيم.
ب) منش
بايد دانش آموزان كم كم به اين روحيه و ديد برسند كه بايد با ترديد منطقي به مسائل نگاه كنند و درباره هر موضوعي بدون تعصب و گرايش خاص عمل كنند.
ج) اقتدار
گرايش انتقادي معمولاً مورد توجه يا پذيرش قرار نمي گيرد متفكران منتقد اهل مباحثه و پر سر و صدا هستند آنان در واقع ماشين جامعه را به هر كجا در مي آورند و به سختي مي توانند بين خطوط كاوشگري و خطر كردن گام بردارند.در كلاس درس هم بايد بر اي شاگردان اين اطمينان حاصل شده باشد كه اگر مطلبي را بر خلاف نظر معلم يا كلاس ابراز داشتند و از آن حمايت كردند مشكلي براي آنان بوجود نمي آيد و در بحث همه شاگردان به صورت منطقي به ارائه نظرها و ديدگاههاي خود مي پردازند و كسي به خاطر عقيده يا تعدادي مورد ملامت قرار نمي گيرد و كم كم شاگردان به اين سطح برسند كه اگر در جمعي نظري مخالف آنها داشتند ابراز كنند و با دليل از آن دفاع كنند (شعباني1381).
فهرست مطالب
بخش اول: تفکر انتقادي : 23
2-2-1-مقدمه : 23
2-2-2-اهمیت افکار انسان :24
2-2-3-انوع افکار انسان : 24
2-2-4-افکار هدفمند در مقابل افکار بیهدف : 25
2-2-5-عوامل بستر ساز تفكر : 25
2-2-6-فکر نقاد : 27
2-2-7-تعريف تفكر انتقادي : 28
2-2-8-اهمیت و ضرورت تفكر انتقادي : 29
2-2-9-مفهوم تفکر انتقادی :30
2-2-10-مقایسه تفکر عادی و تفکر انتقادی :30
2-2-11-ویژگی های تفکر انتقادی : 31
2-2-12-اجزای اصلی تفکر انتقادی :32
2-2-13-مهارت تفکر انتقادي : 34
2-2-14-تفكر انتقادي در اسلام36
2-3-بخش دوم: پیشینه تحقیق :38
2-3-1-مقدمه :38
2-3-2-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور :38
2-3-3-تحقیقات انجام شده در داخل کشور : 39
منابع