فراغت پدیده ای است فرهنگی-اجتماعی که از هنگام پیدایش جامعه وفرهنگ اجتماعی به شکل های مختلف در زندگی اجتماعی وفردی افراد جامعه مطرح شده است، اما تحولات اجتماعی سبب شده که در دهه های اخیر وبه خصوص از سال1970به بعد، مسئله ی گذران اوقات فراغت هدف دار وموثر، به عنوان موضوعی مهم واساسی دغدغه ذهنی دانش جامعه شناسی باشد.(سلطان حسینی ونادریان،1382)
این موضوع درایران ازاهمیت ویژه ای برخوردار است.رشد بی رویه جوامع شهری، رشد بیکاری، افزایش رفاه نسبی شهروندان وجهانی شدن بسیاری ازپدیده های فرهنگی واجتماعی باعث شده است که فرصت های جدید والگوهای جدیدی برای گذراندن اوقات فراغت پدید آید.بخش های وسیعی ازجامعه مانندجوانان وبازنشستگان به نحوی روزافزون، فراغت رابیش ازکار،کانون زندگی تلقی کرده اند.
حتی برای کسانی که شغل تمام وقت دارند، وجودتعطیلاتی که مزدآنهاپرداخت می شود کم نیستند.وجودیک تادو روز تعطیل رسمی درهفته دربسیاری از جوامع به رسمیت شناخته شده است.تحقیقات ومطالعات نشان می دهدکه افراد درجامعه ایران به طورمتوسط درشبانه روزحدود سه الی چهارساعت وقت آزاددارند.به عبارت دیگریک ششم الی یک هفتم از عمرافراد جامعه می بایست بابرنامه های مناسب و مفید،جداازبرنامه های زندگی روزمره برنامه ریزی شود. از آنجاکه تمدن نوین وجامعه توسعه یافته عصر جدید،کاهش زمان کار ودرمقابل بهره برداری هر چه بیشتر ازگذراندن اوقات فراغت راتوصیه می کند، ایجاد زمینه های آن ونهایتاًدست یابی به آن،خود می تواندچرخه توسعه اجتماعی رابه گونه ای مستمربه حرکت درآورد.(سلطان حسینی ونادریان،1382)
گذراندن اوقات فراغت به معنای عام آن، مفهومی جدید وزاییده عصر صنعت است که درجوامع مختلف، متناسب با شرایط فرهنگی، توسعه یافتگی ورفاه اجتماعی وپاسخ های متفاوتی به آن داده می‌شود، تسهیلات خاصی برای گذراندن فراهم می شود ومکانیزم های متفاوتی متناسب باآن طراحی وتعبیه می شود. امروزه کشورها(به ویژه جوامع صنعتی)همان طورکه برای اشتغال سرمایه گذاری می کنند، برای گذراندن اوقات فراغت نیزسرمایه گذاری می کنند.(زارع،1391)
فهرست مطالب
1-6- تعریف واژه 2
1-6-1- اوقات فراغت 2
مفهوم اوقات فراغت 3
2-3- اوقات فراغت و چند مفهوم دیگر 5
2-3-1- اوقات فراغت و تفریح 6
2-3-2- اوقات فراغت و بازی 7
2-3-3- اوقات فراغت و بیكاری 7
2-3-4- كاركردهای اوقات فراغت 8
هاشمیان (1382) كاركردهای عمدۀ اوقات فراغت را چنین بیان میكند: 9
2-4- اوقات فراغت ازدیدگاه فرهنگی، اجتماعی واقتصادی 10
2-5- تاریخچه اوقات فراغت در جهان وایران 15
2-6- ویژگیهای اوقات فراغت در عصر حاضر 18
2-7- تقسیم بندی گذران اوقات فراغت 20
جدول(2-1) گونه های مختلف گذران اوقات فراغت (جلالی فراهانی،1390) ص45 23
2-8- اوقات فراغت از دیدگاه اسلام 25
2-9- اوقات فراغت ازدیدگاه صاحب نظران و مکاتب فلسفی 28
2-9-1- اوقات فراغت ازدیدگاه فلسفه رئالیسم 30
2-9-2- اوقات فراغت از دیدگاه پراگماتیسم 31
2-10- ساعات کار و ساعات فراغت 31
2-11- نظریات دانشمندان 33
هربرت وبر 33
ولفانگ نارشتت 33
اوپاشوسکی 34
2-12- نظریات مختلف 35
2-13- عوامل موثر برگذران اوقات فراغت 36
2-18- پیشینه تحقیق 37
2-18-1-تحقیقات داخلی 38
جدول (2-2) نحوه گذراندن اوقات فراغت كشورهای مختلف جهان 40
2-18-2- تحقیقات خارجی 55
2-19- خلاصه وجمع بندی 59
فهرست منابع 61