مبانی نظری و پیشینه تحقیق ارزیابی عملکرد شرکت نمونه فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت که در آن چارچوب نظری و پیشینه پژوهش مورد بررسی قرارمی گیرد
مقدمه
بسیاری از اشخاص و گروه ها از جمله مدیران، مالکان، سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل، اعتبار دهندگان و وام دهندگان (با توجه به محدود بودن منابع و ضرورت تخصیص بهینه آن) می کوشند تا نوعی از سرمایه گذاری را شناسایی، ارزیابی و انتخاب کنند که بهترین بازده اقتصادی را به همراه داشته باشد. از این رو، ارزیابی عملکرد واحدهای اقتصادی جهت تصمیمات آگاهانه و تعیین میزان دستیابی به اهداف تعیین شده از اهمیت بسیاری برخوردار است. ارزیابی مستمر عملکرد مدیران ارشد در جهت اتخاذ تصمیم های درست درارتباط با تخصیص های آینده کمک می کند. همچنین ارزیابی و سنجش عملکرد یک مکانیزم نظارتی است که توسط مالکین شرکت ها به جهت جدایی مالکیت از مدیریت به کار گرفته می شود.
به این ترتیب با توجه به موضوع پژوهش، مباحث زیر در این نوشتار به تفکیک طرح می شوند:
2-2- دیدگا های ارزیابی عملکرد شرکت
2-3- نسبت های مالی (شاخص های شرکتی)
2-4- داده کاوی و تکنیک های مرتبط به آن
2-5- بررسي سوابق تاريخي مرتبط با پژوهش حاضر.
ديدگاه هاي مختلف ارزیابی عملکرد واحد تجاری
سهامداران به عنوان مالکان واحد تجاری در پی افزایش ثروت خود هستند و با توجه به این که افزایش ثروت، نتیجه عملکرد مطلوب واحد تجاری است ارزشیابی واحد تجاری برای مالکان دارای اهمیت فراوان است(حیدرپور، مستوفی،1388). دیدگاه های مختلف ارزیابی عملکرد در گروه های زیر بررسی می شوند.
2-2-1- روش هایی که در آن از اطلاعات حسابداری استفاده می شود.
یکی از پیامدهای سیر تحول حسابداری استفاده از نسبت های مالی جهت ارزیابی عملکرد و تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی است که پیدایش آن ها به اواخر قرن نوزدهم میلادی بر می گردد. اطلاعات حسابداری مهمترین بخش اطلاعاتی در یک ارزیابی عملکرد به حساب می آید و در تمامی معیارها و مبانی یک اصل اساسی و انکار‌ناپذیر است. یکی از انواع تجزیه و تحلیل ها، تجزیه و تحلیل نسبت های مالی است که خود نوعی معیار ارزیابی عملکرد می‌باشد و بنیان آن به صورت های مالی شامل، ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت گردش وجه نقد بستگی دارد(عبدالهی نژاد،1376).
2-2-1-1- ROA (نرخ بازده دارایی ها)
اين معيار ،كارايي مديريت در استفاده از دارا يي هاي شركت به منظور ايجاد سود ويژه را نشان مي دهد(سعیدی و ابوجعفری،1388). این نسبت نشان می دهد که به ازای هر ریال دارایی چند ریال سود ایجاد شده است.
فرمول محاسباتی به شرح زیر است: (کاشانی پور و رسائیان،1388)
ROA=(خالص سود)/فروش×فروش/داراییها=(خالص سود)/داراییها
2-2-1-2- ROE (بازده حقوق صاحبان سهام)
بازده حقوق صاحبان سهام یا نرخ بازده ارزش ویژه میزان سود خالص ایجاد شده در مقابل هر یک ریال حقوق صاحبان سهام (منابعی که سهامداران در اختیار شرکت قرار داده اند) است که افزایش یا کاهش در این نسبت سبب ایجاد تغییرات در میزان سودآوری سهامداران شرکت می شود. از آنجایی که معمولاً هدف مدیریت تحصیل حداکثر بازده برای سرمایه گذاران در واحد تجاری است، این نسبت یکی از معیارهای سنجش موفقیت واحد تجاری در دستیابی به هدف مزبور محسوب می شود و معمولاً کاربران در تصمیم گیری های خود توجه خاصی به آن دارند. درواقع این نسبت ارتباط سود شرکت و حقوق صاحبان سهام را منعکس می کند(رضا تهرانی،1384). ROE نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، يكي از نسبت هاي سود آوري است كه از طريق تقسيم سود بعد از ماليات بر حقوق صاحبان سهام به دست مي آيد. از ROE براي به دست آوردن سود حسابداري استفاده مي شود و از جهتي به سود حسابداري ايراداتي وارد است؛
ازجمله اين كه سود حسابداري تحت تاثير احتساب جريان هاي خروجي وجه نقد به عنوان هزينه جاري يا دارائي است و همچنين سود حسابداري با انتخاب روش هاي حسابداري توسط مديريت تغيير مي كند يا به عبارت ديگر مديريت از توانايي همگون سازي سود برخوردار است(نظریه 1379). بازده دارايي ها نشانه اي مفيد از موفقيت مالي است زيرا نشان مي دهد كه آيا شركت بدون تزريق سرمايه در حال افزايش سود خود است يا نه. رشد مداوم بازده دارايي نشانه اي است از اين كه مديريت پول بيشتري به سهام‌دار‌ها مي‌دهد. به زبان ساده، ROE نشان مي دهد مديريت چطور پول سرمايه گذاران را در امور تجاري و توليدي به كار‌انداخته است.
اما واضح است كه يك شركت بدون افزايش نقدينگي خود نمي تواند بازده خود را سريع تر از ROE كنوني اش افزايش دهد. اين به آن معناست كه شركتي با ROE 15درصد، بدون استقراض با فروش سهام بيشتر نمي‌تواند بازده خود را سريع تر از 15 درصد در سال افزايش دهد. اما استقراض يا فروش سهام بيشتر، هزينه هايي دربردارد. پرداخت سود براي وجه استقراض شده، درآمد را كاهش مي دهد و فروش تعداد بيشتري سهم به سبب بالا‌بردن تعداد كل سهم ها در دست سهام داران، سود هر سهم (EPS) را كاهش مي دهد. بنابراين ROE حد سرعت نرخ رشد شركت است به همين دليل مديران مالي از آن به عنوان معياري براي تعيين پتانسيل رشد يك شركت استفاده مي كنند. در واقع بسياري از كارشناسان هنگام ارزيابي گزينه هاي مختلف سرمايه گذاري، 15 درصد ROE را حداقل مقدار قابل قبول براي اين شاخص شركت معرفي مي كنند.
2-2-2- روش هایی که در آن از اطلاعات حسابداری و بازار استفاده می شود.
کلیه نسبت هایی که به نسبت های ارزشیابی مشهور هستند در این دسته قرار می گیرند. این نسبت ها با ترکیب معقول ریسک و بازده از طریق اطلاعات بازار و نیز ترکیب آن با اطلاعات حسابداری مبنای ارزشیابی مناسبی جهت ارزیابی عملکرد شرکت ها را فراهم می کند(کاشانی پور و رسائیان،1388).
فهرست مطالب
2-1- مقدمه 13
2-2- ديدگاه هاي مختلف ارزیابی عملکرد واحد تجاری 14
2-2-1- روش هایی که در آن از اطلاعات حسابداری استفاده می شود. 14
2-2-2- روش هایی که در آن از اطلاعات حسابداری و بازار استفاده می شود. 16
2-2-3- روش هایی که در آن از داده های مدیریت مالی استفاده می شود. 20
2-2-4- روش هایی که در آن از اطلاعات حسابداری و معیار های اقتصادی استفاده می شود. 21
2-3- نسبت های مالی 24
2-3-1- معیارهای خوشه سودآوری: 25
2-3-2- معیارهای فعالیت: 27
2-3-3- معیارهای ساختار دارایی: 29
2-3-4- معیارهای اهرم مالی: 30
2-3-5- معیارهای نقدینگی: 32
2-3-6- معیارهای خوشه رشد: 33
2-3-7- معیارهای خوشه بازار: 34
2-4- داده کاوی 34
2-4-1- مفاهیم اساسی در داده کاوی 37
2-4-2- تکنیک هاي داده کاوي 38
2-5- پيشينه پژوهش 50
2-5-1- پژوهش‌هاي خارجي 50
2-5-2- پژوهش‌هاي داخلي 60
2-6- خلاصه 64
فهرست منابع 66
منابع فارسي 66
منابع لاتین 68