مقاله رشته علوم اجتماعی با عنوان بزهكاری به عنوان آسیب اجتماعی
تعریف بزهكاری
بزهكاری یك پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است كه در محیط های اجتماعی مختلف به شكل های متفاوتی دیده می‌شود. تعریف بزه و رفتار بزهكارانه در هر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص می‌شود. اگر چه در بیشتر جوامع، بزه به عنوان رفتاری قابل تنبیه از طرف قانون تعریف شده است، اما صرفاً در تبیین آن، مفهوم حقوقی مسئله كافی نیست. بزهكاری به معنای تعدادی متغیر از اعمال ارتكابی علیه احكام قانونی كه می‌تواند ماهیت های مختلفی داشته باشد، وجه مشترك تمام جوامع انسانی است. صرف نظر از موضوع اختلاف ماهیت، این اعمال تقریباً همیشه توسط قانون تعریف و پیش بینی می‌شود.
در تعریف رفتار بزهكارانه به طور كلی قرن هاست اعمالی مانند قتل، دزدی، نزاع، تخریب، كلاهبرداری، تجاوز، غارت، وحشی گری و آتش افروزی به عنوان رفتار بزهكارانه پذیرفته شده است و تقریباً همه جوامع برای آن تعریف مشخصی دارند. تنها تفاوت مشهود در میزان و نوع تنبیهی است كه بر اساس قوانین حقوقی آن جامعه تعیین می‌شود. علاوه بر رفتار های ذكر شده، رفتار های دیگری هم هستند كه بر اساس ارزش ها و تغییر در ارزش ها یا بر حسب زمان و مكان بزه تعریف می‌شوند و در جُرم شناسی، مورد توجه قرار می‌گیرند. مثل قوانین مربوط به رانندگی در حالت مستی كه در بعضی از جوامع به طور كلی در طول زمان، دگرگون شده تا امروز به عنوان جُرم شناخته شده است و از نظر قانونی و حقوقی مشمول مقررات كیفری می‌باشد. ماهیت این جرائم با جرائمی كه در بالا ذكر شد متفاوت است. دوركهیم (Durkhim) جامعه شناس فرانسوی بزه را چنین تعریف میكند "هر عملی وقتی جرم محسوب می‌شود كه احساسات قوی و مشخص وجدان جمعی (گروهی) را جریحه دار سازد".
واژه های كلیدی:
بزه
بزهكاری
آسیب اجتماعی
پیشگیری از جرم
بزهكاری نوجوانان
انحرافات اجتماعی
رویكرد جامعه شناختی بزه
رویكرد جامعه شناختی بزه عمدتاً بر نظریات دوركهیم استوار است. اگر چه این نظریات عمدتاً پیچیده هستند اما تأثیر آن ها در جرم شناسی، غیر قابل انكار است. بر اساس این نظریه همانطور كه قبلاً نیز توضیح داده شد "جرم پدیده طبیعی است و از فرهنگ، تمدن و فضاهای هر اجتماعی ناشی می‌شود". سیر تكاملی فرهنگ ها باعث می‌شود مفهوم بزه، نوع و كیفیت آن نیز دگرگون شود و تجدّد گرایی نیز در این میان نقش مهمی پیدا کند به همین علت این رویكرد در تعریف بزه به هنجار های اجتماعی توجه میكند و عملی را جرم می‌داند كه بر خلاف هنجار های جامعه باشد و احساسات و وجدان گروهی یا جمعی را متأثر كند.
فهرست مطالب
بزهكاری به عنوان آسیب اجتماعی 1
اهداف درس 1
پس از یادگیری این مبحث، فراگیرنده قادر خواهد بود : 2
واژه های كلیدی 2
تعریف بزهكاری 3
تعریف بزه در رویكرد های مختلف 5
رویكرد حقوقی جرم 5
رویكرد جامعه شناختی 6
رویكرد جرم شناسی 6
تعریف انواع بزه های معمول 7
رویکرد ها در مورد علل بزهكاری 9
رویکرد شكل ظاهری (Body type theories) 9
رویكرد ساختار زیستی 10
رویكرد روانشناختی 12
رویكرد وضعیت اقتصادی 14
رویکرد کنترل اجتماعی 15
رویکرد پیوند افتراقی 17
رویکردهای التقاطی 20
آلگوریتم 1 ـ نمایش مدل تحلیلی بررسی عوامل موثر بر بزهكاری نوجوانان 21
پیشگیری از بزهكاری 23
پیشگیری اوّلیه (سطح اول) : ایجاد یك محیط سالم 23
پیشگیری ثانویه (سطح دوم) : كاهش عوامل خطرزا 25
پیشگیری ثالثیه (سطح سوم) : کنترل موقعیت خطر 26
استراتژی های پیشگیری از بزهكاری 27
1ـ استراتژی های خانواده گرا 27
جدول 1 ـ استراتژی های پیشگیری از بزهكاری 28
2 ـ استراتژی جامعه گرا 31
جدول 2 - گام های طراحی استراتژی های مؤثر پیشگیری و درمان 31
3 ـ استراتژی های پایشی 33
منابع 34